-
Prof.Dr. Zeynep Cantürk
Endokrinoloji ve Metabolizma Uzmanı
Endokrin hastalıklar, vücudun endokrin sistemi olarak adlandırılan hormon üreten bezlerini etkileyen çeşitli sağlık sorunlarını içeren bir grup hastalığı ifade eder. Endokrin sistemi, vücuttaki birçok önemli süreci düzenleyen hormonları üreten bezleri içerir. Bu hastalıklar genellikle hormon üretimindeki dengesizlikler veya bezlerin anormal büyümesi sonucu ortaya çıkar. İşte bazı yaygın endokrin hastalıkların örnekleri:
Diyabet: Pankreasın yetersiz insülin üretimi veya vücudun insülini etkili bir şekilde kullanamama durumu olarak ortaya çıkar. Tip 1 diyabet, insülin üretiminin tamamen durduğu bir durumken, Tip 2 diyabet ise insülin direnci nedeniyle gelişen bir hastalıktır.
Tiroid Hastalıkları: Tiroid bezinin aşırı veya yetersiz çalışması sonucu ortaya çıkar. Hipotiroidizm, tiroid bezinin yetersiz çalıştığı durumu ifade ederken, hipertiroidizm tiroid bezinin aşırı aktif olduğu durumu ifade eder.
Tiroid Nodülleri: Tiroid bezinde oluşan anormal büyümeler veya nodüllerdir. Genellikle kanser olmayan benign nodüllerdir, ancak bazen kanser riski taşıyan nodüller de olabilir.
Addison Hastalığı: Adrenal bezlerin yetersiz kortizol üretimi sonucu ortaya çıkar. Bu durum bağışıklık sisteminin kendi hücrelerine saldırması sonucu oluşabilir.
Cushing Sendromu: Adrenal bezlerin aşırı kortizol üretimi sonucu ortaya çıkar. Bu durum genellikle uzun süreli kortikosteroid ilaç kullanımı veya adrenal bezlerde tümörler nedeniyle oluşabilir.
Hipopituitarizm: Hipofiz bezinin yetersiz hormon üretimi sonucu ortaya çıkar. Bu bez, bir dizi önemli hormonu düzenler, bu nedenle hipopituitarizm çeşitli belirtilere yol açabilir.
Polikistik Over Sendromu (PCOS): Kadınlarda üreme çağındayken hormonal dengesizliklere neden olan bir durumdur. Yumurtalıklarda kistlerin oluşmasına ve adet düzensizliklerine neden olabilir.
Hipertiroidi: Tiroid bezinin aşırı aktif olduğu durumdur. Metabolizma hızının artmasına, kilo kaybına, hızlı kalp atışına ve diğer belirtilere yol açabilir.
Hipotiroidi: Tiroid bezinin yetersiz çalıştığı durumdur. Yorgunluk, kilo alma, soğuğa duyarlılık gibi belirtilere neden olabilir.
Endokrin hastalıkların çok çeşitli tipleri ve semptomları bulunmaktadır. Tanı ve tedavi için bir doktora danışmak önemlidir.